طراحی محوطه – ایجاد حریم خصوصی
آرامش در محیط باز و طبیعی، هدف اصلی محوطه سازی است. ارتقا کیفیات آسایشی فضاهای بیرونی وابسته به موارد زیادی است. علاوه بر ایجاد امکانات رفاهی و فضاسازی های متنوع و جذاب در فضای موجود، ایجاد حسی از خلوت و حریم خصوصی از مشخصه های یک طراحی محوطه بهینه می باشد.
در مناطقی که ویلاها و باغ ها با فاصله اندکی از یکدیگر ساخته می شوند و مرز طبیعی یا مصنوعی شاخصی برای جلوگیری از اشرافیت بین آنها وجود ندارد، حفظ حریم خصوصی از چالش های محوطه سازی به حساب می آید. بنابراین اطمینان از وجود فضاهای خصوصی برای جمع های خانوادگی و پذیرایی از میهمانان که در معرض دید بناهای همجوار نباشد، نقش مهمی را در کیفیت استفاده از فضاهای بیرونی بازی می کند.
روشهای مختلفی برای افزایش حریم خصوصی در محوطه وجود دارد که در ذیل مختصرا به آنها اشاره می شود.
اولین ایده ای که به ذهن می رسد استفاده از نرده و حفاظ هایی با ارتفاعی مناسب است. طرح و الگوی شکل دهنده آنها باید متراکم باشد. برای افزودن زیبایی به آن و هماهنگی بیشتر با طبیعت پیرامونی، می توان آن را با گیاهانی رونده و پرپشت، زینت داد. وجود گل ها و شاخ و برگها در فواصل المانهای نرده علاوه بر ایجاد منظری لطیف و جذاب، دید از بیرون به داخل را بیشتر مسدود می سازد.
استفاده از درختان و پوشش های گیاهی که جز لاینفک طراحی محوطه هستند، راهکاری سودمند و پایدار است. به عنوان مثال با ایجاد ردیف درختان بلند و انبوه، مانع زیبایی در برابر دید بناهای همجوار به وجود می آید. درختان همیشه سبز، تاک و درخت هایی که دارای چترهای بلند و آویزان هستند، سایه اندازی مناسبی را برای فضاهایی محفوظ برای نشستن و استراحت کردن فراهم می آورند.
آلاچیق ها یا پرگولاها ذاتا دارای پتانسیل حفاظ گونه ای هستند و باید در مناسبترین نقطه محوطه قرار بگیرند. بدین رو هم دارای دید و منظری مناسب به جذابیت های طبیعی و مصنوعی محوطه سازی خواهند بود و هم فضای خصوصی نیمه بازی را فراهم می کنند. لزوما نباید از همه طرف باز باشند بلکه میتوان یک یا دو وجه آن که در معرض دید از بیرون هستند را به طور کامل محصور کرد.
دیوارسبز المانی کارا و زیبا است که می تواند نقش محصوریت فضایی را به خوبی ایفا کند. ممکن است به صورت کاملا صلب و با مصالح بنایی اجرا شود و یا با سازه ای سبک و نیمه صلب باشد. پوشش گیاهی زنده و شاداب روی سطوح آن، تناسب ایده آلی با ماهیت طراحی محوطه طبیعی دارد و فضای مطبوعی را برای استراحت و آرمیدن در پناهش، خلق می کند.
سطوح سبک افقی و عمودی با طرح های ابتکاری، محفوظیت جالبی را برای استراحت، مطالعه و آفتاب گرفتن به وجود آورند. ممکن است به طور ثابت نصب شوند و یا قابلیت جا به جایی را داشته باشند. جنس آنها معمولا از فلزات سبک، چوب و یا کامپوزیت است و می توانند کاملا صلب یا مشبک باشند.
راهکار دیگر، طراحی و ساخت داربست های چوبی یا فلزی است که ممکن است به بدنه یک دیوار متصل شوند و یا به صورت مستقل تعریف شوند. علاوه بر سایه اندازی روی فضاهای نشستن می توانند جهت محصوریت محوطه استخرها نیز به کار روند. معمولا بهتر است به صورت اکسپوز رها نشده، با سایه بان هایی سبک ویا با گیاهان رونده ترکیب شوند.
