طراحی سونا در ویلا

ساخت ویلا عموما با ایجاد امکانات رفاهی لوکس و ویژه همراه است. یکی از فضاهای جذاب و محبوب در ویلا، سونا می باشد. با تخصیص فضای محدود اما همراه با تمهیدات و جانمایی صحیح و مناسب، می توان یک سونای شخصی دلپذیر و زیبا در ویلای خود داشت.

ساخت یک سونای مناسب به ارتقای کیفیات سلامتی، رفاهی و آسایشی ویلا می انجامد. پتانسیل فضایی ویلا، بهره مندی از مناظر بی نظیر پیرامونی زیبا را در حین استفاده از سونا مقدور می سازد.

ساختار اصلی سونا می تواند سیمانی یا چوبی باشد. پانل های داخلی و سکوها در سونای خشک چوبی هستند. چوب ترمووود رایج ترین نوع است، علاوه بر آن چوب روسی، سرو، صنوبر، سکوریا نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

در سونای بخار پوشش ها از نوع کاشی و سرامیک هستند. همچنین بلوک های شیشه ای، سنگ های تزئینی و صفحاتی از جنس آکریلیک متریال رایجی در این حوزه هستند.

چه مواردی را باید در طراحی سونا در نظر داشته باشیم

• جانمایی صحیح سونا در ویلا

سونا در ویلا معمولا در طبقات زیر زمین یا همکف قرار می گیرد. از آنجاییکه نیازی به وجود نور طبیعی در فضای آن نیست، زیرزمین ویلا می تواند در برگیرنده فضای سونا همراه با جکوزی و استخر باشد. در این صورت ارتباط و فاصله سونا با موتورخانه و اتاق تاسیسات ویلا باید به گونه ای باشد که کوتاهترین مسیر لوله کشی و کمترین اتلاف انرژی و بیشترین امنیت، مد نظر باشد.

 اما بنا بر نوع طراحی ویلا، سونا می تواند با در نظر داشتن تمهیدات فنی و تاسیساتی در هر تراز ارتفاعی اجرا شود. در صورتی که سونا در تراز زمین و یا بالاتر از آن اجرا شود می توان با شفاف سازی یک یا چند جداره، مناظر زیبای طبیعی را به درون آن کشید و تجربه بی نظیری را خلق کرد.

• اجرای ابعاد مناسب

ارتفاع سقف و مکان سکوها برای دامنه حرارتی سونا بسیار مهم است. ارتفاع مناسب برای سونا معمولا 7 فوت-213 سانتی متر است و مساحت اتاق آن، بسته به تعداد افراد استفاده کننده، به طور معمول بین 5 تا 30 متر مربع می باشد. عرض سکوها در حدود 60-70 سانتی متر، برای نشستن و یا دراز کشیدن در نظر گرفته می شود. سکوی اول در ارتفاع  50 سانتی متر و سکوی دوم در ارتفاع 100 سانتی متر اجرا می شود.

ابعاد سونا بهتر است به گونه ای انتخاب شود که نه احساس تنگی و محصوریت زیاد ایجاد کند و نه باعث اتلاف انرژی و فضاهای غیر قابل استفاده شود.

• جانمایی صحیح ونت های تهویه و دریچه ها

نصب صحیح و اصولی کانالها و ونت های تهویه، جریان صحیح هوا و تهویه فضای سونا را مقدور می کند.

بهترین مکان برای جانمایی دریچه هوای ورودی به سونا روی سقف و بالای کوره است تا از بالا به داخل سونا دمیده شود. زیرا هوای گرم به بالا صعود می کندو  هوای سرد به پایین می رود و بنابراین با ورود هوای تازه سرد از بالا، این ترکیب هوایی به خوبی صورت می گیرد.

در صورت دمیده شدن هوای تازه از روی سقف سونا، الزامی به نصب دریچه خروجی هوا نیست زیرا هوا از زیر درب سونا خارج می شود. اما در صورت نصب دریچه خروجی، بهترین مکان، زیر سکوها یا نیمکت ها و نزدیک سطح زمین است.

• عایق بندی کامل جداره ها

برای جلوگیری از هدر رفت گرمای سونا و صرفه جویی در مصرف انرژی، برای دیوارها و سقف سونا باید از عایق حرارتی استفاده کرد. این عایق معمولا پشم سنگ یا مشابه آن است. حداقل ضخامت عایق برای سقف سونا حدود 10 سانتی متر و برای دیوارها 5 سانتی متر می باشد.

برای جلوگیری از نفوذ رطوبت نیز باید از چند لایه عایق رطوبتی مشابه عایق های استخر و جکوزی استفاده کرد و یک لایه سیمان نسوز نیز روی آنها اجرا کرد.

بخاربندی و زهکشی کف برای جلوگیری از نفوذ رطوبت در سونا مورد نیاز است. بخاربند از جنس پلاستیک، کاغذ یا آلومینیوم به صورت سه لایه است. آلومینیوم باید به سمت داخل سونا باشد و لایه ها باید روی یکدیگر همپوشانی داشته باشند. لایه بخاربند روی عایق حرارتی قرار می گیرد. بهتر است یک فاصله هوایی 2 سانتی متری بین مانع بخار و پانل درونی تعبیه شود.

• نصب صحیح تجهیزات گرمایی

منبع گرمایی سونا برقی، گازی یا گازوئیلی است. نوع برقی تمیز تر است، فضای کمتری اشغال می کند و به سادگی با تعبیه یک هیتر برقی گرمای مطبوعی حاصل می شود اما هزینه آن بیشتر است. نوع گازی و گازوئیلی نیاز به داکت برای تخلیه گازهای سوخته شده دارند. در ایران بیشتر نوع گازی مورد استفاده قرار می گیرد.

در نوع گازی و گازوئیلی یک کوره فولادی یا چدنی در اتاق سونا تعبیه می شود که با سنگ و آجر محصور می شود. می توان با فرم های خاص یا سنگ های تزئینی جلوه جذابی به آن بخشید. مشعل گاز سوز باید در خارج از محیط سونا قرار گیرد، پشت یکی از دیوارها مکان مناسبی برای قرار گیری مشعل است.

• انتخاب و جانمایی مناسب تجهیزات نورپردازی سونا

نورپردازی سونا تنها به منظور ایجاد روشنایی مورد نیاز آن نیست بلکه برای خلق فضایی آرام بخش برای تمدد اعصاب نیز می باشد. بنابراین علاوه بر مسائل تکنیکی، مسائل زیبایی شناسی جریان نوری نیز اهمیت دارد.

نور شدید مانع از احساس آرامش می شود و نور بسیار کم، فضا را تاریک و دلگیر می کند. نور گرم و کمی مایل به زرد در این فضا مناسب است.

برای حفظ ایمنی تجهیزات نوری باید با روکش های ویژه ساخته شده از استیل ضد زنگ باشند. برای جذاب تر شدن آنها می توان از شبکه های چوبی نیز بهره برد. نکته مهم، کیفیت نورپردازی و ایمنی در برابر دما و رطوبت بالاست.

استفاده از لامپ های LED به لامپ های رشته ای ارجحیت دارد زیرا حرارت کمتری تولید کرده، امن تر بوده و طول عمر بیشتری دارند.

 سیستم های نوری گزینه دیگری است که برای سونا ایده آل است. طول عمر بالا و تحمل حرارت تا 200 درجه سانتیگراد از مزایای آنهاست. آنها می توانند نزدیک کف یا سقف نصب شوند. این سیستم ها نور کمی ساتع کرده و فضا را دنج تر نشان می دهند. برای سونای بخار لامپ های با پایه سرامیکی مناسب تر هستند.

بهترین مکان برای نصب تجهیزات روشنایی در سونا، زیر قفسه ها، در گوشه ها و به صورت افقی و کشیده درتقاطع  سقف و دیوار است. تا حد ممکن باید از نصب آنها نزدیک و بالای کوره و منبع گرمایی اجتناب کرد.

سونا با اشعه مادون قرمز

نسل جدیدی از کوره های مادون قرمز نیز وجود دارند که تابش کننده اشعه های مادون قرمز و ارتعاشات الکترومغناطیسی هستند. به واسطه تابش اشعه مادون قرمز که اشعه ای نامرئی است, اشیا گرم می شوند، بدون اینکه هوای پیرامون آنها گرم شود. این اشعه از طریق هیترهایی که دارای لامپ های مادون قرمز هستند، ساتع می شود. به واسطه یک مبدل گرمایی و هادی مانند مس، این اشعه تبدیل به گرما شده و از طریق فن به فضا دمیده می شود.

سونا در محوطه ویلا

فضای سونا الزاما در داخل ویلا تعبیه نمی شود بلکه می تواند درکنار ساختمان و یا در محوطه ویلا باشد. در این صورت طراحی آن به عنوان یک ساختار مستقل و محدود مد نظر قرار می گیرد. به تبع، تمهیدات سازه ای و تاسیساتی آن نیز به طور مستقل شکل می گیرد. کنار استخرها نیز فضای مناسبی است برای سونا، همراه با جکوزی و کابین های دوش.

ایده های جذاب در طراحی سونا در ویلا