طرح خانه ویلایی

طرح خانه ویلایی که اغلب در نواحی ییلاقی و حومه ای صورت می پذیرد، در نتیجه تراکم بالای شهری و فضاهای محدود مسکونی در شهرهای بزرگ، گرایش محبوب و رو به رشدی در حوزه ساخت ویلا می باشد.

اگرچه ممکن است در موارد محدودی در صورت وجود فضای باز و زمین بزرگ درون بافت شهرهای بزرگ نیز اقدام به ساخت خانه ویلایی نمود. اما با توجه به قیمت بالای زمین در این بافت، این حالت به ندرت اتفاق می افتد.

در هر صورت طرح خانه ویلایی اصطلاحی است که به طراحی و اجرای یک منزل مسکونی برای گذران اوقات فراغت و یا اقامت دائم با چهار نما و فضای باز پیرامون آن به کار می رود.

اگرخانه ویلایی صرفا برای تعطیلات و اوقات محدودی از سال مورد استفاده قرار گیرد، نیازهای تفریحی، استراحت و دورهمی های خانوادگی و دوستانه بیشتر مد نظر قرار می گیرند. اما در صورتیکه هدف سکونت دائم یک خانواده باشد، ساخت ویلا یا خانه ویلایی باید به گونه‌ای باشد که نیازهای بلند مدت یک خانواده در اولویت طراحی ویلا برآورده‌شود. در این شرایط طراحی خانه ویلایی در قالب طراحی یک منزل مسکونی خواهد بود که دارای امکانات تفریحی، ورزشی و لوکس دیگری نیز هست.

 تفاوت یک خانه ویلایی با آپارتمان در چیست؟

خانه ویلایی برای سکونت یک خانواده در نظر گرفته می شود.

معمولا با تعداد طبقات محدود هستند، به صورت ویلا یک طبقه یا ویلا دوبلکس.

همچنین دارای حیاط مستقل و شخصی هستند.

حیاط خانه ویلایی پتانسیل مناسبی برای کاشت گل ها و گیاهان و فضای سبز شاداب و پر طراوت دارد.

همچنین با کفسازی های مختلف و ایجاد سکوهایی برای نشستن، مکان مناسبی برای گذران اوقات فراغت است.

در حیاط سازی ویلا می توان اقدام به ساخت آلاچیق یا سایه بان ها ی محدود و کوچک نیز کرد.

در آپارتمان چند واحد مسکونی مستقل در طبقات مختلف تعریف می شوند. آپارتمان ها به ویژه در شهرهای بزرگ دارای تعداد طبقات و ارتفاع زیادی هستند. حیاط و محوطه سازی مشترکی برای تمام واحدها وجود دارد و میزان استقلال آنها بسیار کمتر از خانه ویلایی است. تفاوت عمده دیگر در نماسازی خانه های ویلایی و آپارتمان ها است.

فضای باز اطراف یک خانه ویلایی یا ویلا امکان پیاده سازی طرح های مختلف را میسر می سازد. اما نمای آپارتمان های شهری تابع ضوابط نماسازی شهری می باشد. از این رو امکان پیاده سازی طرحهای متنوع را ندارند.

 

در طراحی خانه ویلایی توجه به چه نکاتی ضروری است؟

موقعیت مکانی سایت ویلا: اگر خانه ویلایی در بافت شهری قرار دارد، باید حداقل فاصله نورگیری از ملک مجاور در نظر گرفته شود و طبق مقررات شهرسازی از ایجاد مشرفیت بر بناهای همسایه اجتناب شود. همچنین با توجه به معابر موجود، دسترسی مناسب سواره و پیاده تعیین شود. با توجه به استقرار عمومی بنا در منطقه و وسعت زمین موجود، استقرار خانه ویلایی صورت می گیرد. در این گونه  بافت ها حداکثر تراکم مجاز ساخت بنا باید رعایت شود.

در مناطق ییلاقی محدودیت های کمتری از جهت میزان تراکم ساخت و استقرار وجود دارد، از این رو آزادی بیشتری در تخصیص سایت به توده و فضای خانه ویلایی وجود دارد. حتی می توان با توجه به شرایط بومی و اقلیمی منطقه، اقدام به ساخت حیاط مرکزی در ساختمان ویلا نمود.

ویژگی‌های اقلیمی در طراحی ویلا

مسئله مهم دیگر در مورد سایت ویلا، ویژگی های اقلیمی، شرایط آب و هوایی و ناهمواری های زمین است. در نواحی سردسیر فرم‌های فشرده تر مطلوب است تا تبادل حرارتی به حداقل میزان خود برسد. در حالیکه در مناطق معتدل و مرطوب طراحی ویلا ساحلی با حداکثر کشیدگی و گشودگی فضایی منجر به خلق شرایط آسایشی  و تهویه مناسب فضای داخلی ویلا می شود.

ماهیت طراحی و اجرای ویلا وجود پنجره های بزرگ را رو به زیبایی های طبیعی پیرامونی می طلبد. لذا در مناطق سرد و خشک بهتر است از شیشه های دو یا سه جداره و عایق کاری جداره ها بهره برد. کشیدگی فرم ویلا باید در جهت شرقی-غربی باشد تا از نور خورشید حداکثر استفاده شود. در این حالت بیشترین بازشوها به ترتیب در سمت جنوب و شمال قرار می‌گیرند و وجوه شرقی و غربی به صورت کاملا صلب و یا حداقل بازشو در نظر گرفته می‌شوند. در مناطقی که بارندگی سالانه زیاد است، سقف شیبدار و همچنین لبه‌های پیش آمده، فرم خانه ویلایی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

ناهمواری ها و پستی بلندی های زمین که در مناطق حومه ای و ییلاقی پدیده های رایجی هستند، منجر به چالش های طراحی ویلا می شوند. نحوه استقرار و  جانمایی فضاهای مختلف بر روی ترازهای ارتفاعی مختلف، بر طراحی خانه ویلایی تاثیر شاخص و مستقیم دارد. با درنظر گرفتن رویکرد مناسب برای طراحی خانه ویلایی، این تهدید برای سایت تبدیل به فرصتی برای خلق فضاهای جذاب با دید و منظرهای متنوع و همچنین بهره گیری از پتانسیل شیب برای جای دادن بخشی از بنا، در پناه و محصور در زمین می شود.

در این راستا طراحی ویلا در زمین های شیبدار به طراحی و اجرای ویلا زیبا و کارآمد با تنوع فضایی می انجامد. طراحی ویلا باید به گونه ای صورت گیرد که پروژه کمترین میزان خاکبرداری و خاکریزی را داشته باشد و فضاهای مختلف روی ترازهای ارتفاعی مختلف، تعریف شوند تا هزینه ساخت ویلا کاهش یابد.

طراحی پلان خانه ویلایی

پلان خانه ویلایی با توجه به تعدا طبقات ویلا، مساحت و خواست‌های ساکنان طراحی می‌شود.

چیدمان فضایی به منظور پاسخگویی به نیازهای ساکنان در طرح پلان ویلا نمود می یابد. تعداد طبقات ویلا در این خصوص، نقش اساسی دارند. به عنوان مثال در طراحی ویلا یک طبقه، تمام فضاها در یک طبقه و هم تراز، مرزبندی و تعریف می شوند. نوع سیرکولاسیون و ارتباط فضاها متفاوت از طراحی ویلا دو طبقه و یا طراحی ویلا دوبلکس است.

جایگیری فضاهای عمومی و خصوصی، عناصر ارتباطی مانند راه پله و راهروها اساس طراحی پلان را شکل می دهند.

جانمایی فضاهای تفریحی و ورزشی در طرح خانه ویلایی

وسعت فضای در دسترس و نیازهای مختلف ساکنان در این خصوص بسیار تاثیر گذار هستند. در طراحی ویلا کوچک با وجود محدودیت های فضایی باید از تمام پتانسیل فضایی استفاده کرد و هیچ فضایی بدون استفاده باقی نماند. اما در طراحی ویلا بزرگ و لوکس آزادی بیشتری در جانمایی فضاها و ارتباط بین آنها وجود دارد.خواست های کارفرما نیز در این خصوص اهمیت دارد.

هدف بسیاری افراد از ساخت ویلا یا خانه ییلاقی، بهره مندی از امکانات تفریحی، ورزشی و لوکس است که در منازل مسکونی معمولی وجود ندارد، به عنوان مثال، استخر، سونا، سینمای خانگی، زمین تنیس، اتاق بازی و…. جانمایی این فضاها و رعایت حداقل استانداردها برای آنها، برپلان معماری خانه ویلایی تاثیر شاخصی دارند.

هر پروژه ای الزامات و شرایط خاص خود را دارد اما ویژگی های عمومی وجود دارد که تقریبا در تمام آنها مشترک است. فضای نشیمن ویلا از درجه اهمیت بالایی برخوردار است که بهتر است در تراز اصلی ورودی ویلا و رو به دید و منظرهای زیبای بیرونی باشد. فضای خدماتی و سرویس باید در وجوهی قرار گیرند که نیاز به نورگیری زیادی ندارند. آشپزخانه ویلا باید در دسترسی مستقیم به فضای غذاخوری و با تهویه طبیعی باشد. فضاهای خواب در ویلا دوبلکس معمولا در طبقه دوم قرار می گیرند.

ارتباط پلان با طراحی داخلی ویلا

گرچه در شرایطی می توان با توجه به ایده طراحی ویلا و جهت گیری آن در سایت، فضای عمومی و نشیمن را به تراز بالایی انتقال داد و فضاهای خصوصی و خواب را در طبقه پایین جای داد.

پلان طرح خانه ویلایی به عنوان مبنای طراحی داخلی ویلا قلمداد می شود و رویکردهای مختلف و متنوع بسیاری در آن امکان پذیر است.

به عنوان مثال در طراحی ویلا مدرن، پلان به صورت باز و یکسره تعریف می شود. دکوراسیون داخلی ویلا مدرن با گرایش ساده گرایی و تاکید بر جنبه های عملکردی تعریف می شود. در طراحی ویلا کلاسیک و روستیک، پلان با مرزبندی‌های مشخص تر تعریف می شود و طراحی داخلی ویلا با عناصر تزئینی بیشتری ادغام می شود.

طراحی نمای خانه ویلایی

امکان ترکیب احجام مختلف و پر وخالی ها در ساختار ویلا منجر به خلق تنوع زیادی در طراحی نمای ویلا می شود.

سبک طراحی ویلا و همچنین وسعت بنای ویلا، خطوط کلی نمای ویلا را شکل می دهند.

با توجه به ماهیت خانه ویلایی، پنجره های سرتاسری و وسیع،  تراس های بزرگ و فضاهای نیمه محصور از ویژگی های اصلی نمای خانه ویلایی است. گرایش های مدرن و معاصر معمولا با ترکیب احجام ساده، سطوح یکدست و روشن، در نمای ویلا نمود می یابند. تزئینات، سنگ های تراش خورده و ستون های پرکار، نمایی کلاسیک برای یک خانه ویلایی هستند. متریال خام و طبیعی و ترکیب بندی ساده، ویلای روستایی را شبیه سازی کرده و نمای روستیک برای خانه ویلایی را شکل می دهند.

سبک طراحی خانه ویلایی

امروزه سلایق و رویکردهای بسیار متنوعی در ساخت ویلا وجود دارند.

برخی از آنها به طور مشخص نمادی از یک سبک خاص مانند سبک ویلا مدرن، کلاسیک و روستیک هستند و برخی به صورت التقاطی و ترکیبی، ویژگی ها و فرم های مختلف را تحت عنوان رویکرد معاصر با تسلط سلایق شخصی بر می گزینند.

عدم محدودیت های شهرسازی و فضای باز، گرایش های بدیع، پیش رو و خلاقانه را در طراحی نمای خانه ویلایی مقدور می کند.